|
|
|
|
. |
تارنمای مجلهی
آمريکايی"تايم"اخيرا در روز 5 دسامبر تحليلی بقلم تونی کارون دربارهی
گزارش سازمان ملی برآوردهای امنيتی منتشر کرد، که بعلت اهميتش ترجمهی آنرا برای
اطلاع خوانندگان در اينجا قرار داده ايم.
تفسير گزارش جديد سازمان ملی
برآوردهای امنيتی دربارهی ايران در حال شتاب گرفتن است. همهی طرفين منازعهی
هستهای ايران سخت در تلاش ارائه و به کرسی نشاندن قرائت خود از اين گزارش اند و
اصرارشان بر اينست که حاصل تحقيقاتشان سازگار با برنامهای باشد، که دنبال می
کنند.برنامهی کار سازمان برآورد امنيتی امريکا تغييرناپذير است:بازهای اسرائيل
و واشنگتن خواهان دست زدن به اقدامات نظامی عليه تهديدات سترگ و در حال افزايش
ايرانند؛ دستگاه بوش بدنبال ديپلماسی مقيدساز است؛ اروپايیها خواهان اجتناب از
جنگند.و اين برنامههاست، که واکنش هر کدام از طرفين را نسبت به اين گزارش شکل
می دهد و چنانکه بنظر می آيد در ماههای جاری نبرد سختی بر سر سياست در قبال
ايران درخواهد گرفت. 1-دولت بوش روايت گزارش جديد دربارهی ايران
موجب هيچ تغييری نخواهد شد؛اين گزارش در اصل سياست دولت دربارهی ايران را تبرئه
می کند.اين گزارش تصديق دارد که ايران تهديدی بشمار می آيد، چراکه ايران در خفا
برنامهی ايجاد سلاحهای هستهای خود را دنبال کرده است و اشاره کرده است، که
تهران فقط در واکنش به فشار خارجی از ادامه ی آن صرقنظر کرده است،بويژه پس از
آنکه کاخ سفيد در سال 2003 در برابر مقدمهچينی برای عادی سازی مناسبات بی
اعتنا ماند.تشديد فشار تنها راه برای بازداشتن ايران از دستيافتن به تکنولوژی
است، که می تواند بسادگی به برنامه ی تسليحاتی تبديل شود؛ کاهش و تخفيف اين
فشارها در اين لحظه خطايی است فاجعه بار. رويهی بازی سياست دولت درقبال ايران در
واقع يک سازش ميان بازها، که خواهان ضربات نظامی و تغيير رژيم هستند؛ و واقعگرايان
واشنگتن - و متحدان اروپايیشان – که گزينهی نظامی را فاجعهبار می دانند و بر
اين باورند که شاهکليد حل اين مناقشات مذاکره بر سر عادی سازی مناسبات ميان
ايالات متحدهی آمريکا و ايران است.پرزيدنت بوش رويهای را ميان اين دو گزينه در
پيش گرفته است، در عين آنکه گزينهی نظامی را از نظر دور نداشته و بموازات آن
تأکيد داشته است که او ناگزير کردن ايران به فشارهای مقيدساز را ترجيح می
دهد.بوش از انجام مذاکرات با ايران پيش از تعليق غنی سازی اورانيوم سر باز میزند.اگرچه
گزارش اين سازمان تصور دست يازيدن به اقدامات نظامی را بعيدتر ساخته است، اما
دولت بوش احتمالا به آوردن فشار برای انجام تحريمهای شديدتر ادامه خواهد داد.به
رغم وجود ترديدها و بدبينیهايی که در ميا متحدانش وجود دارد، هدفی که همواره
دشوارتر می شود، چرا که تهديد به اقدام نظامی توسط آمريکا ديگر نمی تواند بصورت
وسيلهای برای واداشتن اروپايیها به انجام تحريمها شديدتر به منزلهی شری نازل
تر مورد استفاده قرار گيرد.استدلال کليدی اين خواهد بود، که با وجود فقدان
برنامهی تسليحات هستهای، غنی سازی اورانيوم برای مقاصد سوختی در ايران خود
تهديدی بشمار می آيدد.اگرچه ايران حق آنرا دارد، که چارچوب قرارداد منع گسترش
سلاح های هستهای، به غنی سازی اورانيوم بپردازد درصورتی که به برخی از پرسش ها
درباره ی اقدمات خود در گذشته پاسخ های قانع کننده برای آژانس بين المللی بدهد،
بوش هشدار می دهد که نمی توان چنين اجازهای داد چراکه غنی سازی خود بخود يکی از
حلقههای اصلی تکنولوژيک برای هرگونه برنامهی تسليحاتی پنهانی است و ايران
امتحان خود را پس داده است و نمی توان بار ديگر به آن اعتماد کرد. 2-بازهای واشنگتن روايت يافتههای سازمان برآوردهای
امنيتی دربارهی برنامه های تسليحاتی ايران قابل ترديد است و جای بحث دارد و
نبايد نگاهی خوشبينانه به آن داشت. چگونه می توانيم مطمئن باشيم، که اينبار بر
خلاف گزارش سال 2005 حق بجانب آنهاست؟ سازمان سيا و ديگر سازمانهای اطلاعاتی می
کوشند اشتباهی را که در مورد عراق و نبود سلاحهای کشتار جمعی مرتکب شده اند با
کوچک کردن توانايیهای ايران جبران کنند.نکتهی برجسته در اين گزارش اينست، که
ايران يک برنامهی تسليحاتی پنهانی را دنبال کرده است،و با تمرد از فراخوانهای
بين المللی به دنبال ادامهی توانايی های غنی سازی است که ايران را در موقعيتی
قرار خواهد داد تا به سلاح هستهای دست يابد.گزينهی نظامی را نمی توان از نظر
دور داشت، چرا که تحريم تا بحال نتيجهی رضايتبخشی برای بازداشتن ايران از غنی
سازی را بهمراه نداشته است. رويهی بازی - مسئله صبغهای سياسی دارد و
اين گزارش که خطری که از جانب ايران برمی خيزد را تنزل می دهد و در روند خود
موضع دولت بوش را برای اعمال هرگونه واکنش نرمی دربرابر ايران تضعيف می کند.با
توجه به اين امر که به ايران هيچگاه نمی توان اعتماد کرد،چرا که برنامهی
تسليحات هستهای را دنبال کرده است، و نسبت به ايالات متحده و اسرائيل سوء نيت
دارد.هرگونه کاهش ميل به دست زدن به اقدام نظامی به معنای اهمال در انجام وظيفه
در برابر خطری که افزايش می يابد،الگو تشبيهی با سياست مدارا با آلمان نازی در
سال های 30 قرن گذشته،و پايبندی پرزيدنت بوش نسبت به وعدههای سفت و سخت خود پس
از حوادث 11 سپتامبر چه معنايی خواهد داشت؟ 3- دمکراتها و واقعگرايان جمهوریخواه روايت گزارش همهی آن افرادی را که
از اعمال تحريم برای آوردن فشار نسبت به ايران در همکاری با آژانس بين المللی و
انجام خواستهای سازمان ملل متحد پشتيبانی کردهاند و مخالف هرگونه عمل نظامی
بودهاند و خواستار آن بوده اند تا ايالات متحده در انجام مذاکرات نامشروط با
ايران گام جلو گذارد تبرئه می کند.اين گزارش مدعی است، که ادعاهای دولت آمريکا
دربارهی خطر ايران ناحق و غلو آميز بوده است، و بازتاب مباحث پيش از جنگ عراق
است.گزارش نشان می دهد که عليرغم رجزخوانیهای احمدی نژاد هيچگونه خطر عاجلی از
جانب ايران بر نمی خيزد .و اينکه تصميم گيری واقعی در ايران ( که قدرت اجرايی در
اختيار علی خامنه ای رهبر عالی منسب است و نه احمدی نژاد) خردگرايانه است و نه
ايدئولوژيک؛ و يک راه حل ديپلماتيک می بايست بلندپروازیها و اميال ايران را در
نظر بگيرد.اين امر يک رويکرد مستقيم، نامشروط ديپلماتيک نسبت به ايران را ضروری
می سازد، زيرا تشديد ديپلماسی آغشته به تهديد و قهر راه به جايی نمی برد.اگرچه
ايران برنامهی تسليحات هستهای خود را در سال 2003 با توجه به فشارهای بينالمللی
متوقف کرده است ، اما همچنان افکار عمومی جهان را با وجود تشديد فشارهای بين
المللی به چالش می گيرد. رويهی بازی پرخاش به دولت بوش برای بزرگ
جلوه دادن خطر ايران، و اعمال فشار برای در پيش گرفتن ديپلماسی نوين در برابر
ايران در حاليکه سرعت خواست انجام تحريمها با توجه به يافتههای اخير الزاما
کاهش می يابد. 4- اسرائيل امنيت اسرائيل در صدر مناقشهی
دولت بوش در قبال ايران بوده است، و رهبران اسرائيل می ترسند، که گزارش سازمان
برآوردهای امنيتی نشانهی ديگری برای تضعيف عزم امريکا در مقابله با خطر خواهد
بود. رهبران اسرائيل بر اين عقيده اند که ارزيابی ايالات متحده انحرافی است؛
برنامههای تسليحات اتمی پنهان ايران همچنان زنده است.اسرائيل نمی تواند هيچگونه
ابهامی را جايز شمارد،خطر مرگباری که بمبهای ايرانی برايش جلوه گر می شوند.اگر
ايالات متحده از اقدام در برابر خطر کوتاهی کند(که گزارش هم بر آن تأکيد دارد) و
فعاليت های ايران هنوز می تواند بکار ساخت بمب بيانجامد، دولت يهودی مجبور خواهد
شد خود راسا وارد عمل شود. رويهی بازی عليرغم صحبت هايی که دربارهی
"گزينهی اسرائيلی" دربارهی اقدام نظامی در جريان است، تحليلگران
اندکی بر اين باورند، که حملهی اسرائيل به تجهيزات ايران قابل تصور است،يا
اينکه حتی ممکن است.اسرائيل تاکنون اين استراتژی را دنبال کرده است که امريکا را
در صورت شکست تحريمها برای تغيير دادن موضع ايران، به انجام اقدام نظامی متقاعد
سازد و اروپايیها و ديگر قدرتها را به حمايت از اين تحريمها ترغيب کند.اين
سياست در مرکز توجه اسرائيلی ها باقی خواهد ماند. آنها در تلاش بسيج پشتيبانی در
کنگرهی آمريکا و در ميان افکار عمومی اين کشور خواهند بود تا به آنها بفهمانند
هزينهی سياسی اهمال در ادامهی مشی سخت گيرانه در قبال ايران آن برای
سياستمداران آمريکايی در سالی که انتخابات صورت می گيرد گران خواهد بود. 5- اروپا،روسيه ، چين و عربها روايت: چنانکه گفتيم...روسها مدعی
تبرعهی موضع درازمدتشان مبنی بر عدم وجود شواهد و قرائنی برای برنامهی تسليحات
هستهای ايرانند.چين به موضع مخالفت با تحريمهای بيشتر و تشديد رويارويی با
ايران بازمیگردند، اروپايیها و اعراب از اين امر خشنودند که با اين گزارش راه
دست زدن به گزينهی نظامی عملا مسدود شده است.اروپايیها بر اين نکته تأکيد
دارند، که جامعهجهانی نيازمند ادامهی فشار بر ايران برای تبعيت کردن از خواستهای
سازمان ملل است، اما از اين امر خشنودند که اين گزارش حالت بحرانی و خطر مقابله
را در اين معادله کاهش داده، همين امر برای اعراب نيز که افزايش نفوذ ايران آنها
را نيز تهديد می کند صادق است، اما همگی از اين امر واهمه دارند، که رويارويی
ايران و ايالات متحده آنها را در موقعيت بمراتب بدتری قرار خواهد داد. رويهی بازی برای طرفين متفاوت بازی شکل
مختلفی دارد.برای نمونه چين و روسيه عدم رغبت خود را در تَشديد مقابلهی
ديپلماتيک بوسيلهی اين گزارش تبرئه شده می انگارند و احتمالا در برابر بالابردن
درجهی مجازاتهای سازمان ملل ايستادگی خواهند کرد،اروپايیها در کنار ايالات
متحده به تشديد تحريمها رای خواهند داد، اما واشنگتن را به انجام مذاکرات
مستقيم با تهران و صرفنظر از پيش شرط تعليق غنی سازی فراخواهند خواند.و اعراب به
فشار بر طرفين برای يافتن يک توافق ادامه خواهند داد. 6-ايران روايت گزارش سازمان برآوردهای امنيتی
اعتراف به شکست دولت بوش و پيروزی بزرگی برای ايران است، که همواره بر مسالمت
آميز بودن نياتش پافشاری کرده است.اين امر موجب تبرئهی ايران در تمرد و مخالفت
با تحريمهای سازمان ملل و ديگر اقدامات در راستای مهار کردن برنامه های هستهای
ايران است. رويهی بازی ايران همواره مخالف آن بوده
است که در برابر فشارهای خارجی از خود نرمش نشان دهد و غنی سازی را تعليق کند، و
تغيير اين سياست نامحتمل است، انهم در زمانی که تهران انتظار دارد اين گزارش
موجب تضعيف حمايت از تشديد تحريمها شود.اما در همان حال،ايرانی ها نشان داده
اند، که به برخی مقاصد آشتی جويانه معطوف به تهيه و توليد سوخت نيروگاه در خارج
بجای توليد انبوه تجهيزات غنی سازی بديدهی خوشی می نگرند.(آنها در هر حال تاکيد
دارند که می خواهند به اين مهارت های کنونی در سطح پژوهشی غنی سازی دست يابند)
برای ايران قباحتی ندارد که از آنچه که عقب نشينی در برابر واشنگتن می نامد،
استفاده کند و خواستهای خود را برای نيل به يک توافق بسود خود ارتقاء دهد.پی
بردن به نيات ايران همواره دشوار بوده است،اما نوع برخورد به چالش هستهای با
غرب موضوع مبارزهی بی امان بين جريانهای گوناگون موجود در راهروهای قدرت در
ايران است که هنوز نتيجهی آن معلوم نيست. |
. |
|
editor@raheazadi.de : برای ارسال مطالب از اين آدرس استفاده کنيد |